Dersimiz Yatırım Adası

2013 yılından bu yana peşinde nefes tükettiğimiz ve mürekkep döktüğümüz Yatırım Adası ciddi bir kavşak noktasında sahiplerinden destek bekliyor. Toplam 1.8 milyon metrekare yatırım alanı olan Arsin’deki bu dolgu alanı 188 yatırım parselini kapsıyor. Projenin istihdama katkısı 28 bin kişi olarak öngörülüyor. Yatırım maliyeti ise OSB’lerin üçte biri fiyatına denk geliyor. Yani bu kadar parseli olan bir OSB’yi bunun üç katına kurarsınız. Buna rağmen 2013 yılından bu yana Trabzon’un gündeminde olan Yatırım Adası ne yazık ki tüm altyapı projeleri tamamlanarak dolgu ihalesini bekliyor. Devlet Yetkilileri “paramız yok” diyerek burun kıvırıyor. Yatırım Adası Trabzon’un istihdam anlamında en büyük yatırımı olacak. Yatırım Adası Trabzon’un devletten bugüne kadar alamadığı yatırım bedelini karşılayacak. Yani Trabzon, devletten alacağını istiyor. Hakkını istiyor.

Sorumlu makamlardan Trabzonlu bakanların da geçmiş olmasına rağmen ne yazık ki Yatırım Adası’nda ciddi bir tıkanmayla karşı karşıyayız. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın (o zaman başbakandı) onayıyla tam 10 yıl önce proje hazırlıklarına başlanan Yatırım Adasına yine Sayın Cumhurbaşkanının 2018 seçimlerinde verdiği taahhüte rağmen başlanamadı. Bütün umutlar 2023 seçimlerine kalmıştı. Ne yazık ki projenin sahibi Trabzon Ticaret ve Sanayi Odası’nın yeni yönetimi projeye inanmadığı için Yatırım Adası’nı savunmadı. Proje, seçim öncesi dönemin bakanlarının önüne konulmadı. İlk önceliği Yatırım Adası olması gereken Ticaret ve Sanayi Odası, Güney Çevre Yolunu öncelik olarak ilan etti. Hal böyle olunca Yatırım Adası seçim öncesi gündemden düştü.

TTSO’nun gündeminden düşmüş olsa bile şehrin gündeminden düşmeyen Yatırım Adası projesi bir handikapa dönüştü. Bu handikap, her seferinde TTSO’nun önüne kondu. Yanlış yaptığının farkına varan TTSO, Yatırım Adası’nı gündemine alarak kamuoyu oluşturdu. Bu çıkış karşısında hükümet yetkilileri dolgunun yüksek düzeyde olduğunu ileri sürerek yapılamayacağını dile getirdi. Halbuki Trabzon Yatırım Adası, bugün Rize’de yapılan dolguların üçte biri oranındaydı. Şehir bu olaydan o kadar rahatsız oldu ki, sokakta insanlar “Acaba Trabzon’u Rize’ye mi bağlasak da yatırım alsak!” demeye başladı. Seçim öncesi Yatırım Adası’nı gündeme almayan TTSO, seçimden sonra Yatırım Adası’nı sahiplenen bir tavra yöneldi. Hem de “Rize’ye ödenek varken Trabzon’a neden yok?” sorusunu sorarak. Bu çıkıştan rahatsız olan AK Parti kurmayları Eylül ayının ilk haftasında TTSO ve diğer bileşenlerle Yatırım Adası toplantısı yaptı. Eski Bakan Adil Karaismailoğlu’nun himayelerinde ve Vali Aziz Yıldırım’ın başkanlığında yapılan toplantıda ittifakla Yatırım Adası’nın önemine vurgu yapılarak adım atılması kararı alındı. Bunun için bir komisyon oluşturularak rapor hazırlanması ve komisyon raporunun belirleyeceği unsurlara göre yol haritası oluşturulması kararı verildi.

Bu toplantı günebakış Gazetesinde “Yatırım Adası geri döndü, komisyon raporu hazırlanıp takip edilecek” şeklinde değerlendirildi. 5 Eylül’de gerçekleştirilen toplantının üzerinden neredeyse 2 ay geçti. Ancak hala bir komisyon raporu hazırlanmadı. Belki de daha önemlisi komisyon raporunu kimin hazırlayacağı konusuydu. Toplantıya katılan STK temsilcilerinden biri olan DKİB Başkanvekili A. Hamdi Gürdoğan’a komisyon raporunu kimin hazırlayacağını sorduk. Başkan Gürdoğan “Toplantıya başkanlık eden Vali Bey STK yetkililerini de davet ederek hazırlayacak.” dedi. Yani komisyon raporuyla Vali Beyin ilgileneceğini söyledi. Zaman geçiyor. 2024 yılı bütçesi TBMM’ye geliyor. Derdimiz odur ki Yatırım Adası 2024 yılı bütçesine bir şekilde girsin. Onun için peşini bırakmadık. Dün gazete olarak Valimiz Sayın Aziz Yıldırım’ı ziyaret ettik. Trabzon’un sorunlarını da konuşma fırsatı bulduğumuz ziyarette Yatırım Adası Komisyon Raporunu sorduk. Vali Yıldırım “Ben o toplantıya başkanlık ettim. Ama yalnızca başkanlık ettim. Toplantı ve bu proje Ticaret Sanayi Odası ile doğrudan ilgili. Dolayısıyla raporu da onlar hazırlayacaklar.” dedi. İş döndü dolaştı yine Ticaret ve Sanayi Odası’na geldi. Aslında doğrusu da buydu. Ancak gözlemleyebildiğimiz kadarıyla 5 Eylül Yatırım Adası toplantısından sonra TTSO Başkanının ağzından Yatırım Adası’nı hiç duymadık. Sayın Başkan bu sıralar TTSO üyelerinin yurtdışı yatırımlarıyla ilgili görüşmelerle meşgul. Elbette önemli. Lakin Trabzon Yatırım Adası bunların tamamından mukayese edilmeyecek kadar önemli. Üstelik 2024 Yılı Yatırım Bütçesi’ne girmesi için fazla zaman da yok. Dileriz TTSO Yönetimi 2023 seçimlerinde yaptığının aynısını yapmaz. Yani seçimden önce gündemine almadığı Yatırım Adası’nı seçimden sonra gündeme alarak bir yıl öteledi. Şayet Yatırım Adası şimdi gündeme alınmaz da 2024 yılı Türkiye Yatırım Programları TBMM’den geçtikten sonra yeniden konuşulmaya başlanırsa aynı akıbetle karşılaşırız. Bunun adı da “gaz almak” olur. Buna inanmak istemiyoruz. Dersimiz Yatırım Adası ve iyi hazırlanmalıyız.