Karadeniz Bölgesi’nde kolişafra olarak bilinen ve özellikle dedelerimiz ya da babalarımız tarafından sıkça duyduğumuz “kolişafra”yı duymayan veyahut bilmeyen bir Karadenizli yoktur. Mutlaka, etrafındaki büyüklerin birinden duymuştur. Eğer duymamışsa da bu yazımızdan sonra kolişafrayı duyacak ve öğrenecektir.
Kolişafra, sadece Karadeniz Bölgesi’nde kullanılan bir sözdür. Diğer bölge insanlarının merakını gidermek için ise kolişafranın ne anlama geldiğini ve ne olduğunu bu yazımızda paylaşmak istedik.
Kolişafra nedir?
Karadeniz bölgesi, zengin bitki örtüsü ve çeşitli hayvan türleri ile Türkiye'nin en biyoçeşitlilik açısından zengin bölgelerinden biridir. Bu bölgede yaşayan kertenkeleler de oldukça çeşitlidir.
Karadeniz Bölgesinde yaşayan en yaygın kertenkele türlerinden biri kolişafradır. Kolişafra, yaklaşık 20-25 santimetre uzunluğunda, kahverengi veya gri renkte bir kertenkele türüdür. Uzun ve güçlü bacakları sayesinde iyi bir tırmanıcıdır. Ağaçlarda, kayalıklarda ve hatta binalarda bile rahatlıkla yaşamını sürdürebilir.
Karadeniz bölgesindeki kolişafra kertenkelesi
Karadeniz bölgesinde yaşayan diğer kertenkele türlerinden bazıları şunlardır:
Yavru yılan kertenkelesi:
Bu kertenkele türü, yaklaşık 10-15 santimetre uzunluğundadır. Yeşil veya kahverengi renktedir. Ağaçlarda ve çalılarda yaşar. Trabzon'un ormanlık ve çalılık alanlarında yaygın olarak görülür.
Toprak kertenkelesi:
Bu kertenkele türü, yaklaşık 15-20 santimetre uzunluğundadır. Kahverengi veya gri renktedir. Toprak altında veya kayaların altında yaşar. Trabzon'un kırsal kesimlerinde yaygın olarak görülür.
Kaya kertenkelesi:
Bu kertenkele türü, yaklaşık 10-15 santimetre uzunluğundadır. Kahverengi veya gri renktedir. Kayalıklarda ve taşlık alanlarda yaşar. Trabzon'un dağlık ve kayalık alanlarda yaygın olarak görülür.
Karadeniz bölgesinde yaşayan kertenkeleler, bölgenin biyolojik çeşitliliğinin önemli bir parçasıdır. Bu kertenkele türlerinin korunması, bölgenin doğal yaşamının korunması açısından önemlidir.
Kertenkelenin 6 bin türü vardır
Kertenkeleler, pullu bir derileri olan, dört ayağı ve uzun kuyrukları olan sürüngenlerdir. Tüm kıtalarda Antarktika hariç yaşayan yaklaşık 6.000 kertenkele türü vardır.
Kertenkeleler, boyutları ve şekilleri bakımından oldukça çeşitlidir. En küçük kertenkeleler sadece birkaç santimetre uzunluğundayken, en büyükleri 3 metreye kadar ulaşabilir. Kertenkeleler, genellikle kahverengi, yeşil veya gri gibi kamuflaj renklerindedir.
Kertenkeleler, hem etobur hem de otçul olabilir. Böcekler, küçük memeliler, kuşlar ve hatta meyveler yiyebilirler. Kertenkeleler, avlarını yakalamak için uzun dillerini kullanırlar.
Kertenkeleler, yumurtlayarak çoğalırlar. Dişi kertenkeleler, genellikle toprağa veya kayaların altına yuva yaparak yumurtalarını bırakır. Yumurtalardan çıkan yavrular, yetişkinlere benzerler.
Kertenkeleler, ekosistemlerde önemli bir rol oynarlar. Böcek popülasyonlarını kontrol ederek ve diğer hayvanların yiyecek kaynağı olarak hizmet ederek çevreye katkıda bulunurlar.
Kertenkelelerin bazı ilginç özellikleri
1- Bazı kertenkeleler, kuyruklarını tehlike durumunda koparabilirler. Bu, avcılardan kaçmalarına yardımcı olur.
2- Bazı kertenkeleler, derilerini değiştirebilir. Bu, büyümelerine ve eski deriden kurtulmalarına yardımcı olur.
3- Bazı kertenkeleler, renk değiştirebilir. Bu, kamuflaj veya iletişim için kullanılır.
Yorum yazarak Günebakış Trabzon Haber Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Günebakış Trabzon Haber hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Haber ajansları tarafından servis edilen tüm haberler Günebakış Trabzon Haber editörlerinin hiçbir editöryel müdahalesi olmadan, ajans kanallarından geldiği şekliyle yayınlanmaktadır. Sitemize ajanslar üzerinden aktarılan haberlerin hukuki muhatabı Günebakış Trabzon Haber değil haberi geçen ajanstır.
Şimdi oturum açın, her yorumda isim ve e.posta yazma zahmetinden kurtulun. Oturum açmak için bir hesabınız yoksa, oluşturmak için buraya tıklayın.
Yorum yazarak Günebakış Trabzon Haber Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Günebakış Trabzon Haber hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Haber ajansları tarafından servis edilen tüm haberler Günebakış Trabzon Haber editörlerinin hiçbir editöryel müdahalesi olmadan, ajans kanallarından geldiği şekliyle yayınlanmaktadır. Sitemize ajanslar üzerinden aktarılan haberlerin hukuki muhatabı Günebakış Trabzon Haber değil haberi geçen ajanstır.
Yorumlar
(21)Goncagül - Hoşafidra kurbağa yavrusu, kertenkele kholisavra, verilen kelime ikisinin ortası uydurma
Urenhay - Kolestevra onun adı
İhsan Çakıroğlu - Bizde çiyan deriz.
Hayalet - Bilmiyorum, duymadım. Ben şimdi Madagaskarlı mı oluyorum? Hey Allah'ım sen bu mal kullarına akıl ver.
Bolidoğlu - Of ve yöresinde kertenkeleye "Ğolisavra" denmekte.
Yapicie - Ayıp etmişsiniz. Kolisavra /kolişevra kertenkelenin Rumca söylenişidir. Her Trabzonlu Rumca bilmez. Bilmek zorunda da değildir.
Dilber,un Imam - Bizde Arsin'de Golovriṣa diyruk oa
Recep K - Biz buna yörede KOLESTEVRA diye biliyoruz..
Pss - Golovrişa
Pss - Kolovrişa
İlyastopal - Bizde çiyan deriz
İlyastopal - Bizde çiyan deriz
Estasea - Trabzon ziganoyda golevşara der büyüklerimiz ..
Ahmet Akdeniz. - Kolisavra. rumcasi Türkçeside.Kertenkele.selämlar.
Hüseyin Çebi̇ - Bu hayvana trabzonda kolejpara denir
Huşut Hasan Taskin - Golen şavra, Orijinal Trabzon guguda böyle biliriz.
Sinan Mlkç - Sürmenede kolestevra diyorlar
Trabzonlu - Trabzonluyum ilk defa duydum büyüklerimde kertenkele der siz sanırım yaylaya yakın en demik bölgenin kültürünü ortaya atıyprsunuz. Gelin anket yapın nufusun ne kadarı biliyor
Çaykar/ali̇ - Holisavra diye biliyorum ben onu
Yakup Sarı - 60 yıldır Trabzon'da yaşıyorum �lk defa duydum bu kelimeyi tahminim Rumca bir kelimedir Siz bu milleti hep Rum mu zannediyorsunuz Ne yapmaya çalışıyorsunuz kendinize gelin kendinize
Zeki - Hoşarafla olacak yanlış yazdınız
Yazılan yorumlardan Günebakış Trabzon Haber hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz. Sitemizin Topluluk Kurallarına uymayan yorumlar yayınlanmaz. Yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz.
Haber ajansları tarafından servis edilen tüm haberler Günebakış Trabzon Haber editörlerinin hiçbir editöryel müdahalesi olmadan, ajans kanallarından geldiği şekliyle yayınlanmaktadır. Sitemize ajanslar üzerinden aktarılan haberlerin hukuki muhatabı Günebakış Trabzon Haber değil haberi geçen ajanstır.