Aylardır Aralıksız Artan Gıda Fiyatları İçin Trabzonlu Profesörden Öneri!

Dünyada gıda fiyatları düşerken Türkiye’de gıda fiyatlarının 36 aydır aralıksız arttığını kaydeden Trabzonlu Prof. Dr. İhsan Günaydın, çözüm önerileri sundu.

Trabzonlu Prof. Dr. İhsan Günaydın, dünyada gıda fiyatları düşerken Türkiye’de gıda fiyatlarının 36 aydır aralıksız arttığına işaret etti. Tarım sektörünün ekonominin omurgası olduğuna işaret eden Prof. Dr. İhsan Günaydın,  bir dizi öneri sundu.

Açıklamalarına ekonomideki tabloyu özetleyerek başlayan Prof. Dr. İhsan Günaydın, “Dünya'da gıda fiyatları düşerken, Türkiye'de artmaktadır. Türkiye'de gıda fiyatları son bir yılda %75.14 artarken, dünyada gıda fiyatları son bir yılda %10.66 düşmüştür. 

Gıda ürünlerinin uluslararası fiyatlarındaki aylık değişiklikleri izleyen Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Organizasyonu(FAO), Gıda Fiyat Endeksi'nin eylülde bir önceki aya göre 0.1 puan düşüşle 121.5 puan olduğunu açıkladı. 

FAO Gıda Fiyat Endeksi, bitkisel yağlar, süt ürünleri ve et fiyat endekslerindeki düşüşler şeker ve tahıl fiyat endekslerindeki artışları dengelediğinden ağustostaki değerinden(121.6) 0.1 puan düşüş göstermiştir.

Eylül ayında 121.5(iki yılın en düşük seviyesi) olan FAO Gıda Endeksi, bir önceki yılın aynı ayına göre 14.6 puan(%10.66) ve Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle tahıl ihracatının Mart 2022'de kesintiye uğraması nedeniyle ulaşılan tüm zamanların en yüksek endeks seviyesi olan 159.8'den 38.3 puan(%23.96) daha aşağıda gerçekleşmiştir.” ifadelerini kullandı.

Türkiye'de Eylül 2022'den Beri Fiyatlar

Türkiye’deki tablonun dünyadaki tabloyla tezat düştüğüne işaret eden Prof. Dr. İhsan Günaydın, “Küresel gıda fiyatları Mart 2022'den beri 18 aydır düşerken, Türkiye'de gıda fiyatları Eylül 2020'den buyana 36 aydır aralıksız artmaktadır.

Dünya'da et ve süt fiyatları düşerken tarım ve hayvancılığı çok uygun olan ve önemli potansiyele sahip olan ülkemizde tarım ve hayvancılık giderek azaldığı için fiyatlar artmaktadır. 

Nitekim, eylül ayında geçen yılın aynı ayına göre dana eti %131.9, kuzu eti %127.7, kümes hayvanları eti %70.8 artmıştır.  Taze meyveler %111.5 ve taze süt fiyatları ise %69.1 artmıştır.” açıklamalarında bulundu.

Tarım Sektörü Ekonominin Omurgasıdır

Tarım sektörünün ekonomi için çok önemli olduğunu kaydeden Prof. Dr. İhsan Günaydın, “Tarım sektörü bütün dünyada gıda arzının temel kaynağıdır. Tarım sektörü ekonominin omurgasıdır. Gelişmişlik düzeyi ne olursa olsun hiç bir ülke tarımdan vazgeçemez.

Türkiye'de son bir yıldaki gıda TÜFE'deki artışın(%75.14) genel TÜFE'deki artışın(%61.53) üzerine çıkması bize gıda enflasyonunun varlığını göstermektedir.

Gıda enflasyonu, düşük ve orta gelirliler başta olmak üzere tüketicileri, tüketici fiyat endeksi içinde gıdanın ağırlığının yüksek olması(%25.43) nedeniyle manşet enflasyonu ve gıda ve tarım üreticilerini olumsuz yönde etkilemektedir.

  Artan gıda fiyatlarından üreticilerden çok pazarlama kanalları pay almakta ve  gıda fiyatlarındaki artışlar çiftçiye fazla yansımamaktadır.” değerlendirmelerinde bulundu.

Sözleşmeli Çiftçilik Yaygınlaştırılmalı

Gıda enflasyonunun düşürülmesi için tarıma öncelik verilmesi gerektiğini de kaydeden Prof. Dr. İhsan Günaydın, açıklamalarını şöyle tamamladı: “Gıda enflasyonunun düşürülmesinde para politikası fazla etkili olmayacağından gıda enflasyonun düşürülmesi için tarımsal üretim potansiyeli ve verimlilik artışları sağlanmalı, sulama alanları artırılarak kuraklık kaynaklı rekolte düşüşleri ve gıda fiyat artışları önlenmeli,  iyi tarım uygulamaları ile girdi kullanımı azaltılarak ve arazi toplulaştırması ile üretim etkinliği artırılarak maliyetler azaltılmalı, yem, gübre, mazot ve elektrikte çiftçilere özel tarifeler uygulanarak veya bunların bir kısmı devletçe ödenerek çiftçilerin üretim ve işleme maliyetleri azaltılmalıdır. Ayrıca, termal kaynaklar kullanılarak örtü altı üretimi artırılmalı ve tarımsal üretimde öngörülebilirliği arttırmak ve piyasa garantisi sağlamak için sözleşmeli çiftçilik yaygınlaştırılmalıdır. Beslenme ve yerel ekonomik kalkınma için hayati öneme sahip olan tarımda üretimin arttırılmaması halinde enflasyonu düşürmek zor olacağı gibi istihdamı, ihracatı ve büyümeyi artırmak da zor olacaktır.”

Kaynak: gunebakis.com.tr