Trabzon Vakfıkebir'in Saklanan Gerçekleri!

VAKFIKEBİR TARİHÇESİ

Vakfıkebir'in kuruluş tarihi kesin olarak bilinmemekle beraber çok eski bir yerleşim yeridir. Tarihi boyunca Hitit, Pers, Roma, Bizans ve Trabzon Rum İmparatorluğu'nun hakimiyetinde kalan Vakfıkebir 1461 yılında Fatih Sultan Mehmet'in Trabzon Rum İmparatorluğu'nu yıkması ile Osmanlı İmparatorluğu'nun hakimiyetine girmiştir.

Trabzon'un fethinden sonra Osmanlı İmparatorluğu'nun değişik bölgelerinden gelen Türk boyları Vakfıkebir'e yerleşmişlerdir. Gelen boyların yeni yerleşim yerlerini benimsemeleri ve kültürlerini bölgeye taşımaları sonucunda Vakfıkebir çok kısa sürede bir Türk yurdu olmuştur.

20 Temmuz 1916 tarihinde Rus Çarlığının işgaline uğramış ve 14 Şubat 1918 tarihinde kahraman ordumuz tarafından düşman işgalinden kurtarılmıştır. İşgal altında geçen dönem halk arasında 'Muhaceret' olarak anılmaktadır ve her yıl 14 Şubat tarihinde kurtuluş günü törenlerle kutlanmaktadır.

Trabzon - Vakfıkebir

Vakfıkebir, Trabzon`un 40 km batısında olup, ilçe toprakları Doğuda Çarşıbaşı, Batıda Beşikdüzü, Güneyde Tonya ilçeleri ve Kuzeyde  Karadeniz ile çevrilidir. İlçe merkezi; Doğuda Işıklı (Yeros), Batıda Zeytin (Yobol) burunları arasında meydana gelmiş genişçe bir merkezin en uç noktasında kuruludur. Bu nedenle ilçe adı, Coğrafi kitaplarında Büyükliman olarak da gösterilir. Işıklı fenerinden itibaren kıyı, Güney Batıya ve daha sonra Kuzey Batıya yönelerek Büyükliman adıyla anılan geniş koyu meydana geldikten sonra Zeytinburnuna ulaşır. Büyükliman koyu, karayele kısmen kapalı olup, denizciler için iyi sayılan bir demir atma yeridir.

Vakfıkebir, Karadeniz Bölgesi Doğu bölümünün iklim şartlarının etkisi altında olup burada iklim, ılıman iklimin denizsel karakterini taşır. Yazlar orta sıcaklıkta, kışlar ılık ve her mevsim yağışlı geçer

• Vakfıkebir, Cumhuriyetin kuruluşu ile beraber ilçe olma özelliğini ve sınırlarını korumuştur.
• Bu tarihte ilçenin merkez ile birlikte beş nahiyesi ve 129 köyü vardır.
• Bu nahiyelerden 10.03.1954 tarih ve 6324 sayılı kanunla Tonya, 19.06.1987 tarih ve 3392 sayılı kanunla Beşikdüzü ve Şalpazarı, 09.05.1990 tarih ve 3644 sayılı kanunla Çarşıbaşı ilçe olmuş ve ilçemizden ayrılmışlardır.
• Bugün bir beldesi ve 34 köyü mevcuttur.

Vakfıkebir Adını Nereden Alır

1.  Vakfıkebir'in ilk adı Fol'dur. Bu ismi ilçenin 45 km. güneyinden doğan ve ilçe merkezinde denize dökülen aynı isimli dereden almıştır.
2. Vakfıkebir'in ikinci adı Büyükliman'dır. Vakfıkebir'in doğusunda yer alan Fener (Yeros) Burnu ile batısındaki Zeytin (Yobol) Burnu arasında kalan kısım karayele kısmen kapalıdoğal bir limandır. Vakfıkebir bu doğal limanın merkezinde yer almaktadır. Bu nedenle Vakfıkebir uzun yıllar Büyükliman adıyla anılmıştır.

Vakfıkebir bugünkü adını, Yavuz Sultan Selim annesi Gülbahar Hatun'dan almıştır. O tarihte Trabzon Valisi olan oğlu Şehzade Selim'i görmek için İstanbul'dan Trabzon'a deniz yoluyla seyahat eden Gülbahar Hatun büyük bir fırtınaya yakalanmış, kurtulması halinde karaya ayak basacağı toprakları Allah'a vakfedeceğini adamıştır. O zamanki adıyla Büyükliman olan yerleşim merkezinde toprağa ayak basan Gülbahar Hatun bu toprakları vakfeder. Vakfedenin büyük (padişah eşi) olmasından dolayı bu tarihten sonra yörenin adı Vakfıkebir (Büyük Vakıf) olmuştur.

Vakfıkebir'in  Coğrafi Konumu

Vakfıkebir'in merkezi, Karadeniz Bölgesi'nin Doğu Karadeniz Bölümü'nün Trabzon İlinin 45 km. batısında olup, 8 km. doğusunda Çarşıbaşı, 5 km. batısında Beşikdüzü, 22 km. güneyinde Tonya ilçeleri bulunmakta ve Kuzeyinde ise Karadeniz ile çevrilmektedir. Samsun-Trabzon- Rize devlet kara yolu ilçe merkezinden geçer.

• Yüz ölçümü 235 km2 dir.
• Vakfıkebir genel itibariyle engebeli bir topografyaya sahiptir.
• Kuzeyinden güneyine doğru gidildikçe (İlçe merkezinden çevreye doğru gidildikçe) yükselti artarken ve hem de engebeli arazi daha da fazlalaşmaktadır.
• Bazı köylerde keskin sırtlar yer almaktadır.

Vakfıkebir'de Nüfus Oranları

Vakfıkebir nüfusu 2022 yılına göre 27.060.

• Bu nüfusun 13.325 erkek
•  13.735 kadından oluşmaktadır.
• Yüzde olarak ise: %49,24 erkek, %50,76 kadındır.

Vakfıkebir'in Ekonomik Durumu

Vakfıkebir İlçesi ekonomik bakımdan giderek canlılık göstermektedir. İlçenin, coğrafi olarak Tonya, Şalpazarı, Beşikdüzü, Eynesil ve Görele İlçelerinin alış-veriş merkezi durumunda bulunuşu bu canlılığın artmasının sebebini oluşturmaktadır.
İlçenin en önemli ekonomik faaliyetini tarımsal faaliyetler oluşturmaktadır.

• 1871 yılından beri Pazartesi günleri alış-veriş için ilçe merkezinde pazar kurulmakta ve mahalli ürünler bu pazarda tüketime sunulmaktadır.
• Ayrıca Belediye Meclisinin 1998 yılı Ekim ayı olağan toplantısında aldığı karar gereğince de her hafta Cuma günleri İlçe merkezinde Üretici Pazarı kurulmaktadır.
• Bölgenin en önemli ekonomik faaliyeti fındık üretimidir.
• İlçede tarımsal üretimde ikinci önemli sırayı çay almaktadır. Çay, Trabzon çevresinde ilk defa 1952 yılında Of İlçesinde denemesi yapılmış ve iyi sonuç verdiği anlaşılınca çevreye yayılmıştır.
• Diğer önemli tarımsal ürünlerden mısır ve fasulye ekim alanları zaman içerisinde giderek azalmaktadır. 

Vakfıkebir'de Eğitim

Vakfıkebir İlçesinde tarihinden bu yana eğitim ve öğretime son derece önem verilmiştir. İlçenin dağlık yapısı, nüfusun kalabalıklığı ve geçim kaynaklarının sınırlı oluşu eğitim ve öğretime verilen önemi artırıcı faktörlerin en önemlileridir.

• İlçenin okullaşma oranı %100, okuma-yazma oranı ise %98'dir.
• İlçenin ilk ve ortaöğretimdeki öğrenci sayısı 2009-2010 eğitim öğretim yılı itibariyle 5.729'dur.
• İlçe merkezinde (1) Bağımsız Anaokulu, (5) İlköğretim Okulu, (5) Lise, Belde ve Köylerde 2.kademesi olan (6) İlköğretim Okulu ile birleştirilmiş sınıflı (3) İlköğretim Okulu mevcuttur.

Vakfıkebir'de Hayvancılık

Hayvancılık hem Vakfıkebir'de hem de Karadeniz Bölgesinde yaygın, fakat daha çok aile işletmeciliği diyebileceğimiz küçük çapta hayvan yetiştiriciliğinden ileri gitmemektedir. Yine çoğu konularda olduğu gibi bu alanda da toprakların darlığı, mevcut toprakların halkın geçimini sağladığı tarımsal ürünlerin ekimine ayrıldığı ve hayvanlar için yeterli otlakların olmaması nedeniyle büyük yapıda değildir. Yörede hayatın parçası olan yaylacılık ise bu ihtiyacı belirli bir dönem karşılamaktadır

• İlçedeki büyük baş hayvanlar 5.500 baş olup, küçükbaş hayvanlar 2.500 baştır.
• Eskisine oranla inek, koyun, keçi ve özellikle at, katır ve merkep sayısında oldukça yüksek seviyede azalma olmuştur.
• At, katır, merkep gibi hayvan miktarındaki önemli ölçüdeki azalış ise bu hayvanların taşımacılıkta kullanıldığı ve şimdi teknik imkanlar sayesindedir.

Vakfıkebir Ekmeği

Vakfıkebir Taş Fırın Ekmeği geçmişi, fırını, pişirilmesi, şekli, tadı ve bayatlamayan özelliği ile yalnızca Türkiye’de değil dünyada da eşi olmayan ve dilimle satılan tek ekmektir.

Vakfıkebirde İlçesinin Gerçekleri

• 1994 yılından beri ilçede Vakfıkebir Ekmek Festivali yapılmaktadır.
• İlçede 900 Hektar ağaçlandırılmış orman alanı mevcuttur.
• İlçede Esnaf ve Sanatkârlar Odası Başkanlığına bağlı esnaf sayısı 750'dir
• Ekmeği ile ünlü olan ilçede 24 adet fırın vardır.
• Ekmeği ile ünlü olan ilçede 24 adet fırın vardır.
• İlçede Esnaf ve Sanatkarlar Kredi Kefalet Kooperatifi 1967 yılında kurulmuş olup, halen 796 üyesi mevcuttur.
• 2009 yılında esnafa 3 trilyon 200 milyar kredi kullandırılmıştır.

Vakfıkebir'de Sağlık 

• Vakfıkebir ilçesinde 1 Devlet Hastanesi
• 1Toplum Sağlığı Merkezi
• 3 Aile Sağlığı Merkezinde 7 aile Hekimi
• 5 Sağlık Evi bulunmaktadır.
• İlçenin Devlet Hastanesi 120 yataklıdır.
• 10 yataklı Diyaliz Ünitesi mevcuttur.
• Ayrıca Hastanemize entegre olarak çalışan 112 Acil Yardım İstasyonu bulunmaktadır.
• Bölge Hastanesi konumunda olan Devlet Hastanesi (24) Kadrolu Uzman Hekim, (9) Pratisyen Hekim, (2) Diş Hekimi olmak üzere (204) Sağlık Personeli, (42) İdari Personel ve (96) Şirket İşçisi ile hizmet vermektedir.

Vakfıkebir'de Spor

İlçenin futbol takımı Vakfıkebir 1874 Futbol Kulübü'dür. Ayrıca Vakfıkebir Kirazlıkspor ve Vakfıkebir Büyükliman Belediyespor da ilçenin diğer bir futbol takımıdır.