Kar yağar çay üstüne

“Çayçen.” Parklarda bahçelerde ve özellikle otobüslerin mola verdiği noktalarda… Sanki bir Çinliyi anons edercesine… “Çayçen…” Garsonlar, ellerind...

Çayçen.”

Parklarda bahçelerde ve özellikle otobüslerin mola verdiği noktalarda…

Sanki bir Çinliyi anons edercesine… “Çayçen…”

Garsonlar, ellerinde çay dolu tepsilerle geçer.

Boşuna değilmiş bu benzerlik. Çünkü Çin’de de çay ‘cha’.

Japon, Rus, Kore ve Arap dillerinde de…

Fakat Batı Avrupa dillerine farklı bir lehçeden geçtiği için ‘te’ olmuş.

İster cha desinler ister te… Dünyanın kaderinde çok etkili olmuş çay.

Öyle ki ABD, kuruluşunu ‘çay’a borçlu.

Doğu Hindistan şirketine ait çay yüklü üç gemi Boston Limanındadır.

16 Aralık 1773’te binlerce kişi “gemiler İngiltere’ye dönsün” diye gösteri yapar.

Olaylar büyür. Halk, çayları denize boşaltır.

Tarihe “Boston Çay Partisi” adıyla geçer bu olay ve bir anda isyana dönüşür.

Çay, dünyaya yeni bir dev armağan eder.

Hindistan’ın güneyi çay yüzünden İngiliz idaresine geçerken…

ABD, çay yüzünden başlayan isyanla 1776’da bağımsızlığını kazanır.

***

Çay önce Çin’de ortaya çıkmış. Ardından Japon adalarında görülmüş.

Dini ritüellere ve yemek kültürüne damgasını vurmuş.

Ölümsüzlük iksirinin ana maddesi sayılmış.

Yalnızlığı unutturduğuna, dertleri alıp götürdüğüne inanılmış.

Peki bizde ne vardı çaydan önce? Ayran ve hoşaf... Şerbet, şurup ve şıra…

Hemen hepsi de soğuk sayılırdı. Sonra çay girdi hayatımıza.

Günümüzde soğuğu yapılsa da sıcaktı ve sudan sonra başlıca içeceğimizdi.

Hani şu ince belli bardaklarda…

Çayevi, çay ocağı ve çay bahçeleriyle evimizde işyerimizde keyifle içtiğimiz…

Tiryakisi olanlara “çaykolik” dediğimiz, yolculuklarda molasını verdiğimiz…

Sevdiklerimize ikram ettiğimiz…

Günde 245 milyon bardak tükettiğimiz, hayatımızın bir parçası çay.

Ülkemizde 100 kişiden 96’sı içiyor.

O, geri kalan dördü de bebekler, büyüyünce onlar da içecekler.

***

Her ne kadar Rize’ye kimin getirdiği tartışılsa da…

Araştırmacı Fatih Sultan Kar’a göre 1922’de Mustafa Hulusi

Batum’dan, ceketinin cebinde getirmiş.

Ve Zihni Derin, Rize’de efsane bir isim. Muğlalı bir ziraat mühendisi…

“Bir ilimiz var adı Rize

Durup dururken bir bardak çay sundu bize

Rize’de çayı kim yetiştirdi Rize’de

Kimdi o sessiz sedasız kumral kumral demlenen adam”

Ünlü şairimiz Bedri Rahmi Eyüboğlu böyle anlatıyor Çayın BabasıZihni Derin’i.

Rize Vilayeti ve Borçka Kazasında Fındık, Portakal, Limon, Mandalina ve Çay Yetiştirilmesi Hakkındaki Kanun” teklifini hazırlamış ve kabul edilmesini sağlamış.

Batum’dan sandıklarla taşınmış çay tohumu ve fidanları.

Bir insan, bir yörenin kaderinde ancak bu kadar etkili olabilir.

Hayatını tarıma adayan adam… Rize’ye atanan tarım memurlarından bazıları işlerini iyi yapmayınca onları vapura bindirip gönderen adam.

Ve Zihni Derin sayesinde çay üretmeye başlarız.

Üzerine kar yağan çay yalnızca Türk çayıdır ve organiktir.

Kış aylarında kar altında kaldığı için zirai mücadele ilaçları kullanılmaz.

Türk çayı işte bu yüzden diğerlerinden ayrılır. Üretimde yedinci, kişi başına düşen tüketimde ise birinciyiz. Kalite olarak dünyada ilk sırada...

İngilizlerin yaptığı gibi özel bir kokuyla da harmanlanmıyor.

Ne içtiğimizi bilmek kadar güzel bir şey var mı?

Karadeniz çayı yüzde yüz doğal. Şifalı bileşikleri sayesinde ilaç gibi…

***

Çayı anlatmak öyle sanıldığı kadar kolay değil. Şairler yetişmiş imdadımıza, yazarlar…

Açık çay içerdi hep

Demli olunca bardağın diğer tarafından beni göremezmiş

Öyle derdi

İki çay söylemiştik orda, biri açık

Keşke yalnız bunun için sevseydim seni” demiş Cemal Süreya.

Yazsam okusam, okusam yazsam, biri devamlı çay verse bana.” Ömer Lütfi Mete.

Çay, henüz her şey bitmedi demektir.” Cezmi Ersöz.

Şimdi ölsek en fazla kahvede çaylar soğur.” Yılmaz Odabaşı.

Bir gün oturup çay içelim seninle, çaylar benden olur, manzara senden.” Orhan Kemal.

# YAZARIN DİĞER YAZILARI

Yazar Bahaettin Kabahasanoğlu - Mesaj Gönder


göndermek için kutuyu işaretleyin

Yorum yazarak Günebakış Trabzon Haber Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Günebakış Trabzon Haber hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.

Haber ajansları tarafından servis edilen tüm haberler Günebakış Trabzon Haber editörlerinin hiçbir editöryel müdahalesi olmadan, ajans kanallarından geldiği şekliyle yayınlanmaktadır. Sitemize ajanslar üzerinden aktarılan haberlerin hukuki muhatabı Günebakış Trabzon Haber değil haberi geçen ajanstır.

01

Yüksel Yavuz - Eskiden iyiydi, şimdi nescafe girdi aramıza,Rize nin sembolü çay.

Hocam fındığı kim getirmiş acaba?

Yanıtla . 0Beğen . 0Beğenme 26 Mayıs 11:10


Anket Trabzonspor bu sezon ligi kaçıncı sırada bitirir?
Tüm anketler